Het is misschien wel een van de ergste dingen die een sporter kan overkomen: een blessure. Opeens kan je niet meer trainen zoals je wilt, en je weet vaak niet precies hoe lang dat gaat duren. En ja, ik spreek helaas uit ervaring, want ook ik heb op het moment zo’n strontvervelende blessure.

In de sportpsychologie wordt de reactie van een sporter op een blessure weleens vergeleken met een rouwreactie, omdat je vaak dezelfde kenmerken ziet: ontkenning, woede, somberheid en uiteindelijk acceptatie.[1]

Balen, balen, balen
Na mijn marathon op 2 oktober heb ik ongeveer dezelfde fasen doorlopen. Direct erna voelde ik al dat ik mijn rechterbeen niet zo goed meer kon buigen, maar ik dacht dat het er vast bij hoorde. Het herstelde alleen niet zo snel. De pijn werd minder, maar ging niet weg. Anderhalve week na mijn marathon heb ik nog heel optimistisch mijn hardloopschoenen aangetrokken, omdat ‘het vast wel zou gaan’ (ontkenning). Om vervolgens na 30 passen weer om te keren, met een gezicht als een oorwurm natuurlijk.

Een tripje naar de fysio dus, waar het onheilspellende oordeel kwam: een runners knee. Wat? Ik vond het vooral niet eerlijk: Ik had toch goed getraind? Ik had toch verstandig opgebouwd? Ik had alles goed gedaan. Waarom?! Nu zat ik dus in ‘woede’. En somberheid, want ik wilde lopen, maar moest rust houden. En iets niet mogen, daar kan je me wel mee op het dak krijgen. Herkenbaar??

Onderhand zit ik gelukkig alweer aardig in acceptatie. De ene dag meer dan de andere. Het blijft aan de ene kant niet eerlijk, maar ik heb ook wel weer geaccepteerd dat ik rustig op moet bouwen. Maar aangezien ik nu al 8 weken weinig heb kunnen hardlopen, gaan er wel weer andere processen in mijn hoofd spelen.

Wat gebeurt er in je hoofd bij een blessure?
Een sporter met een blessure gaat zich vaak zorgen maken over het behouden van zijn niveau (‘Ik was zo goed in vorm bij die marathon, dat ben ik nu weer helemaal kwijt!’). Ook kan hij het gevoel krijgen het contact te verliezen met teamgenoten/sportbuddies (‘Zij trainen allemaal gezellig door en ik wil ook mee maar het mag niet’). Of atleten kunnen bij de terugkeer na een blessure bang blijven dat de blessure terugkomt, en daardoor erg voorzichtig worden of anders gaan bewegen. Dit vertraagt vaak het volledige herstel.[2]

Hoe kom ik zo goed mogelijk weer terug?
Er komen dus genoeg dingen kijken bij een blessure: negatieve gevoelens, pessimistische gedachten, doemdenken. Deze dingen helpen je allemaal niet, dus je hebt er niks aan om hierin te blijven hangen. Aan de volgende tips heb je misschien wél iets!

1) Stel doelen voor je herstel
De meeste sporters stellen wel doelen als ze lekker kunnen sporten, maar niet als ze een blessure hebben. Ook voor het herstel van een blessure kan je doelen opstellen. Een voorbeeld is om doelen te stellen voor een stapsgewijze opbouw, of voor specifieke oefeningen die je een aantal keer per week kan doen om sneller te herstellen. Bij het opstellen van de doelen kijk je naar wat je wel kan, en hou je je niet bezig met wat niet kan. Elk doel dat je haalt is weer een stap in de richting van herstel, dus zo ervaar je telkens weer een klein succesje.

2) Blijf betrokken in je sport
Als je door een blessure niet kan trainen valt er vaak ook gelijk een deel van je sociale leven weg. Dat hoeft natuurlijk niet zo te zijn. Kijk of je op een andere manier betrokken kan blijven in je sport. Wie weet kan je wel meehelpen bij de training, of kan je een bepaald deel van de training nog wel volgen. Als het je teveel frustreert om op te training te zijn terwijl je zelf niet volledig mee kan doen dan kan je ook altijd op een ander moment met je sportvrienden afspreken. Daar word je een stuk vrolijker van dan thuis zitten balen.

3) Denk positief en kijk naar de toekomst
Een blessure zorgt vaak voor veel negatieve gedachten en gevoelens. Ook ga je vaak analyseren waar de blessure door komt. Het is helemaal niet erg om daar even stil bij te staan, zo lang je daarna maar weer naar de toekomst kijkt. Het heeft geen zin om te blijven denken aan wat je anders had kunnen doen. Dan kan je veel beter kijken naar wat je nu en in de toekomst kan doen om ervoor te zorgen dat je blessurevrij blijft. Maak er concrete actiepunten van, en voer ze uit!

Animo_ Sportpsychologie_Fusion_Tight

Deze blog is eerder verschenen op Glow Magazine.

 

[1] Brewer, B. W. (2007). Psychology of sport injury rehabilitation. In Tenenbaum, G., & Eklund, R. C. (Eds.), Handbook of Sport Psychology (third edition, pp. 404-424). Hoboken: NJ: Wiley.

[2] Podlog, L., & Dionigi, R. (2010). Coach strategies for addressing psychosocial challenges during the return to sport from injury, Journal of Sports Sciences, 28, 1197-1208.